Nấm đông cô từ lâu rất quen thuộc với người dân châu Á và được xem là biểu tượng của sự trường thọ. Hơn 6.000 năm, nấm đông cô từng có mặt trong dược điển chống ung thư của nhiều nước Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc…Ngày nay, tại châu Âu loại nấm này cũng có tên trong phác đồ điều trị một số mãn tính như thấp khớp, dị ứng, viêm gan…
Đặc điểm của nấm đông cô
Nấm đông cô có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng đã được trồng ở cả Nhật Bản và Trung Quốc từ thời tiền sử cách đây hơn 1000 năm. Người Trung Quốc gọi là Dong-Gu (phiên âm tiếng Việt thành đông cô), người Nhật gọi Shiitake. Nấm này có tên khoa học là Lentinula Edodes, thuộc họ Pleurotaceae.
Nấm đông cô có dạng như cái ô, đường kính 4-10 cm, màu nâu nhạt, khi chín chuyển thành nâu sậm. Trên mặt nấm có những vảy nhỏ màu trắng. Thịt nấm màu trắng, cuống hình trụ. Nấm mọc ký sinh trên những cây có lá to và thay lá mỗi mùa như dẻ, sồi, phong. Loài thực vật này mọc hoang nhiều ở Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc.
Nấm đông cô chứa khá nhiều đạm và đặc biệt giàu khoáng chất, vitamin, chẳng hạn như vitamin C, B, tiền vitamin D, canxi, Niacin, nhôm, sắt, magiê… Nó có khoảng 30 enzym và tất cả các acid amin tối cần cho cơ thể (tức là những acid amin mà cơ thể không tổng hợp được). Nấm cũng có một số alcool hữu cơ mà khi nấu chín, các alcool này biến đổi, tạo thành mùi thơm đặc biệt của nó. Vì Shiitake có chứa nhiều chất cần thiết cho cơ thể nên những người ăn chay nên dùng thường xuyên loại nấm này.
Những lưu ý khi ăn nấm là gì?
Có lẽ không một ai lại không biết đến công dụng của nấm, nấm được xem là một loại thảo dược tốt cho sức khỏe, thậm chí nấm còn đóng vai trò là vị thuốc. Nhưng cần phải lưu ý khi ăn nấm để không bị ngộ độc, vậy cụ…
Cách nhận biết nấm đông cô
– Mũ nấm lớn khoảng 5-20 cm; màu nâu vàng, nâu xám, nâu đậm, co hình cong; mũ và thân mọc chắc liền nhau.
– Dưới mũ: trắng nhạt, hơi vàng nâu, mọc tròn và có dạng răng cưa.
– Thân: vàng nâu, mọc moc xéo qua một bên , hoặc ở trung tâm.
– Thịt nấm: từ trắng đến có màu vàng lạt.
– Mùa nấm: quanh năm trồng nấm trên thân cây
– Mùi vị: thơm, giống như hành.
Lợi ích sức khỏe từ nấm đông cô
1. Cung cấp vitamin B
Nấm đông cô cung cấp các vitamin B phức tạp có lợi cho sự trao đổi chất bằng cách giúp cơ thể chuyển đổi thực phẩm thành năng lượng. Vitamin B cũng giúp cơ thể tạo ra các tế bào hồng cầu, bảo vệ con bạn khỏi bị thiếu máu. Chỉ cần ăn 4 chiếc nấm là bạn đã có 1/7 lượng chất riboflavin, 1/5 lượng chất niacin và 1/6 lượng vitamin B6 khuyến nghị mỗi ngày. Nấm khi nấu chín có ít vitamin hơn và loại nấm khô chứa ít riboflavin hơn nấm tươi.
2. Bảo vệ sức khỏe tim mạch
Chất d-Eritadenine (còn gọi là lentinacin, lentsine, viết tắt là DEA) có trong nấm giúp làm giảm lượng cholesterol trong máu. Hợp chất đường liên phân tử glucans beta trong nấm cũng có tác dụng này. Nấm đông cô có thể ngăn chặn quá trình sản xuất phân tử bám vào, giúp bảo vệ các mạch máu.
Khi mắc bệnh tim mạch nên ăn gì thì tốt nhất?
Bệnh tim mạch là bệnh nguy hiểm và chế độ ăn uống cũng ảnh hưởng đến bệnh. Vậy thì khi mắc bệnh tim mạch nên ăn gì thì tốt nhất để giảm thiểu hậu quả cũng như ngăn ngừa bệnh. Người bệnh ung thư kiêng ăn gì để tránh gây…
Ngoài ra, nấm còn có một số chất chống ô-xy hóa là man gan, selenium, kẽm, đồng bảo vệ mạch máu khỏi sự thiệt hại do quá trình này gây ra. Đặc biệt, chất ergothioneine (ET), có nguồn gốc từ a-xít amin histidine có lợi cho ti thể (mitochondria). Ti thể sử dụng ô-xy để tạo ra năng lượng cho các tế bào, trong đó có tế bào tim, giúp tim mạch khỏe mạnh.
3. Phòng ngừa và điều trị bổ sung với một vài loại bệnh ung thư
Lentinan, một trong những thành phần chính của nấm đông cô có hiệu quả ức chế enzyme cytochrome P450 1A, thủ phạm gây viêm và ung thư. Thử nghiệm trên động vật cho thấy các chất chiết xuất từ nấm đông cô rất có lợi trong việc chống ung thư ở các tế bào ruột kết. Chất lentinan còn trợ giúp hệ thống miễn dịch, có thể ngăn cản các tế bào ung thư vú phát triển. Vì vậy, ăn nấm đông cô như một cách điều trị bổ sung đối với người bị ung thư vú, ung thư bạch cầu và ung thư tuyến tiền liệt.
Ngoài ra, theo các tác giả nghiên cứu, nấm đông cô có chứa alpha-glucan được gọi là Hexoza tương quan với hợp chất (AHCC) – một hỗn hợp các axit amin, polysaccaradit và khoáng chất. Hợp chất này chỉ có trong nấm đông cô, chúng có vai trò rất lớn trong việc chống lại khối u, đặc biệt ung thư cổ tử cung.
4. Ngăn chặn độc tố của vi khuẩn lao
Lentinan trong nấm có khả năng giúp những người bị lao phổi chống lại độc tố của vi khuẩn lao. Nếu sử dụng Lentinan 1 g/ngày, mỗi tuần 2 lần thì tỷ lệ opsonin trong máu rất cao, có thể ngăn chặn hoàn toàn độc tố của vi khuẩn lao trong cơ thể.
5. Giúp giảm cân, thon dáng
Trong 100g nấm đông cô chỉ có 34 calorie, ít hơn nhiều so với hầu hết các loại rau khác và chỉ chứa khoảng 0,5g chất béo nhưng lại cung cấp 2,5g chất xơ, giàu hàm lượng nước giúp bạn có cảm giác ăn no, rất thích hợp làm thực phẩm giảm cân. Theo một nghiên cứu được công bố trong tạp chí American Journal of Clinical Nutrition năm 2010, trong 1,800g nấm đông cô nấu chín có khoảng 515 IU vitamin D, thúc đẩy cơ thể giảm trọng lượng.
Thực đơn giảm cân ăn kiêng trong 7 ngày hiệu quả
Nhiều người thừa cân, béo phì đã áp dụng thực đơn giảm cân theo chế độ ăn kiêng General Motor Diet (GM) một cách nghiêm ngặt. Hiệu quả đạt được thật bất ngờ, chỉ trong 7 ngày họ đã sớm nói lời chào tạm biệt từ 4 – 7kg. Trong vòng 1 tuần, bạn…
Trong khi áp dụng chế độ ăn giảm cân, hệ thống miễn dịch của bạn có thể bị ảnh hưởng. Hợp chất lentinan trong nấm đông cô sẽ giúp tăng cường và trợ giúp hệ thống miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng, cảm lạnh và cúm.
6. Chăm sóc làn da hoàn hảo
Nấm đông cô được dùng trong đời sống của người Châu Á hàng nghìn năm để giảm viêm, cải thiện sức sống và tăng độ đàn hồi của da. A-xít kojic chiết xuất từ nấm đông cô, thành phần này thay thế chất hydroquinone, giúp tẩy trắng da, làm mờ dần các vết sẹo thâm và đốm đồi mồi. Hiện nay thường được sử dụng nhiều trong các loại mỹ phẩm chăm sóc da.
Chế biến đúng cách
Đối với nấm ăn đã được phơi hay sấy khô thì bạn chỉ cần rửa sơ qua và loại bỏ đất cát nếu có, không ngâm nước quá lâu vì có thể thất thoát các chất dinh dưỡng. Đối với nấm tươi chọn theo nguyên tắc nấm càng non càng ngon. Nấm ngon thường có màu vàng nâu (nấm phơi được nắng), chân nhỏ và ngắn. Sau khi ngâm vào nước được 10 phút, nấm nở đều nhưng vẫn còn dai (không bở), nước ngâm nấm màu hanh vàng, có mùi thơm đặc biệt.
Để đảm bảo các chất dinh dưỡng không bị thất thoát và tăng cường lợi ích sức khỏe từ nấm đông cô, bạn chỉ nên nấu trong 7 phút. Nấm rất xốp, do đó nếu tiếp xúc với nước quá lâu sẽ trở nên mềm, mất độ ngon và giòn. Vì thế, khi chế biến, bạn đừng ngâm mà dùng khăn ướt lau sạch nấm rồi rửa nhanh lại với nước.
Một số món ăn từ nấm đông cô
Nấm đông cô có mùi vị đặc trưng và thơm ngon hơn gấp 4 – 10 lần những loại nấm thông thường. Với cấu trúc dai dai, mềm mềm như thịt và hương thơm mùi gỗ, nấm đông cô trở thành nguyên liệu không thể thiếu trong nhiều món ăn ngon.
1. Món kho trứng cút với nấm đông cô
– Nguyên liệu: Nấm đông cô, trứng cút, đường, muối, tiêu.
– Cách làm:
Đầu tiên là sơ chế trứng cút và nấm đông cô. Trứng luộc rồi lột vỏ, rửa lại cho hết dính vỏ trứng, để ráo. Nấm đông cô ngâm mềm. Nếu không có thời gian nhiều để ngâm, các chị rửa sạch nấm rồi ngâm bằng nước đun sôi, nấm sẽ mau mềm.
Cho dầu ăn vào nồi xào sơ nấm đông cô và trứng cút, nêm nếm muối/bột canh & bột nêm cho ngấm rồi trút ra dĩa.
Cho một chút dầu ăn lại vào nồi, bỏ đường vào để làm nước kho. Để lửa nhỏ, đến khi đường bắt đầu ngả màu nâu vàng thì đổ nước vào đun. Lưu ý là khi đường đang nóng mà đổ nước vào sẽ rất bắn, nên các chị nên mở hé nắp nồi, rót 1 muỗng lớn nước vào nồi, úp vung lại cho đỡ bắn rồi mới mở vung ra để chế thêm nước vào.
Trút trứng cút và nấm đông cô đã xào vào nồi nước, bỏ thêm chút tiêu, đun nhỏ lửa cho tới khi mềm, trứng cút thấm màu vàng nâu đẹp là được.
2. Nấm đông cô có nhồi đậu hũ
– Nguyên liệu: 0.5kg gồm su su. bắp cải, cà rốt(chia lượng đều nhau), 15 tai nấm đông cô to đều nhau, nửa chén đậu xanh đãi vỏ nấu chín, 1 muỗng bột năng, muối tiêu dầu ăn, 100g đậu hũ tươi.
– Cách làm:
Su su, bắp cải, cà rốt, cắt nhỏ nấu với 1 lít nước, hầm nhỏ lửa (lấy khoảng 1 bát làm nước dùng chay).
Nấm đông cô rửa qua nước lạnh, thả ngâm trong nước ấm nóng cho vừa nở mềm vớt ra để ráo, cắt bỏ cuống rễ, ướp trộn với chút muối, tiêu, 1 muỗng súp dầu ăn. Để nguyên tai nấm.
Đậu xanh và đậu hũ bóp nhuyễn cùng chút muối, tiêu (có thể cho vào cối giã mịn).
Sau đó, nhồi hỗn hợp đậu xanh, đậu hũ vào trong lòng mỗi tai nấm, đắp vun cho nổi phồng đẹp mắt. Hấp cách thủy khoảng 10 phút sau khi nước sôi.
Nấm linh chi có tác dụng gì với sức khỏe?
Nấm linh chi có tác dụng gì? Nấm linh chi là phương thuốc rất quý từ thiên nhiên và đã được sử dụng từ hàng ngàn năm trước cho đến nay trong việc bồi bổ sức khỏe và hỗ trợ các bài thuốc chữa bệnh. Hiện nay, nấm linh chi…
3. Nấm đông cô tươi xào cải thìa
– Nguyên liệu:
200g nấm đông cô tươi, 200g cải thìa, 100g cà rốt, 30g gừng non, 2 thìa cà phê hạt nêm nấm, 1 thìa dầu hào chay, 1 thìa cà phê đường, 1 thìa súp bột năng, 100ml nước dùng nấm, 1 thìa cà phê dầu mè, 1 thìa súp dầu ăn.
– Cách làm:
Nấm đông cô tươi rửa sạch, cắt khía ở đầu nấm cho đẹp và thấm gia vị. Cải thìa cắt bỏ gốc và lá già, để nguyên cây rửa sạch chẻ đôi. Luộc sơ cái và nấm, vớt ra để ráo.
Gừng non gọt vỏ, cắt lát mỏng.
Bắc chảo lên bếp, cho dầu ăn vào, cho gừng và nấm vào xào 2 phút. Cho tiếp ít nước dùng nấm, nêm hạt nêm nấm, đường dầu hào và dầu mè vừa ăn. Hòa bột năng với ít nước lạnh, cho vào từ từ để tạo độ sệt.
Xếp cải thìa xào nấm ra đĩa, cho hỗn hợp vừa xào lên, dùng nóng.
Việc ăn nấm đông cô mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Đó là lý do nấm đông cô từng là từ điển ẩm thực của rất nhiều bà nội trợ, xuất hiện thường xuyên trong các bữa ăn châu Á.
Theo Dinhduong.online tổng hợp